Passief agressief is een vorm van communiceren die passief lijkt, maar eigenlijk agressief is in de zin dat de ander geen keus geeft dan te doen wat de passief-agressor wilt.
Voorbeeld 1: passief agressief
Telefoongesprek tussen dochter en hoogbejaarde moeder:
Moeder: Wat ben ik blij dat je eindelijk belt. Ik heb al tijden niets van je gehoord en ik heb boodschappen nodig.
Dochter: Mam ik heb je deze week nog gesproken. Toen zei je dat je alles in huis had. Je weet dat ik het druk heb, waarom bel je?
Moeder: Als je het druk hebt, laat dan maar. Ik wil je niet tot last zijn. Ik vraag het de buurvrouw wel. Ze loopt moeilijk, maar ze doet nog wel zelf haar boodschappen. Misschien kan zij die paar dingetjes voor mij meenemen. Ik hoop dat het in haar tas past en dat het niet te zwaar is. Ze heeft zo’n moeite met lopen. Maar dan kan jij doorgaan met je eigen werk.
Dochter: Oké, ik haal de boodschappen en zal ze vanavond langs brengen.
Moeder: Nee, laat nu maar.
Voorbeeld 2: passief agressief
Echtgenote: Ging jij stofzuigen? Of zal ik het maar wéér doen…?
De boze glimlach
In The Angry Smile: The Psychology of Passive Aggressive Behavior in Families, Schools, and Workplaces, wordt passief agressief uitgelegd als een gemaskeerde manier om boosheid te uiten.
Deliberate and masked way of expressing covert feelings of anger
Long, Long & Whitson, 2008
Waarom
- Onzekerheid maskeren
- Nee niet willen of durven uitspreken
- Controle willen behouden
- Andere mening niet willen of durven uitspreken
- Geen andere manier weten / gewoonte om zo te reageren
- Ervaringen uit het verleden
- Stress
- Gebrek aan zelfvertrouwen
- Laag zelfbeeld
10 reacties van passief agressief
- Zwijgen
- Ik ben niet boos
- Waarom word je zo boos
- Het is goed / wat jij wilt
- Ik wist niet dat je nu gelijk bedoelde
- Ik maakte een grapje
- Ik kom eraan. En niet opdagen.
- Weglopen
- Ja zeggen en nee doen
- Uitstellen / vertragen
- Laat maar
- Dan doe ik het wel weer
- Ik mag nooit wat van jou
- Leuk dat jij er ook weer bent
Er zijn nog veel meer subtiele zinnetjes die de boosheid verbergen. Herken jij ze?
Hoe reageren
Passief agressief gedrag herkennen is een kunst op zich. Maar als je er alert op bent, ga je het steeds makkelijker herkennen.
- Herken passief agressief gedrag en opmerkingen
- Benoem wat je opmerkt
- Blijf bij jezelf
- Spreek in ik-vorm
- Ga in op de boodschap
- Negeer de onderliggende boodschap / boosheid
- Geef duidelijk je eigen grenzen aan
- Vermijd het contact, als dit mogelijk is
- Respecteer de ander
- Vermijd de rol van aanklager, redder of slachtoffer
Terug naar over jou